1. TORGEIR WALDEMAR

~~~~

NO OFFENDING BORDERS

Woensdagnacht. Terwijl iedereen in huis slaapt en de ranch in stilte gehuld is, gaat de huilende wind buiten weer wild tekeer. De restanten van 2017 waaien onverbiddelijk richting uitgang. ‘De warmste week’ lijkt alweer eeuwen geleden, maar leverde toch mooi en onverwacht 15 miljoen euro op in België (Het Vlaamse Music for life en het Waalse Viva for life samen geteld). 15 miljoen, dat is zowat anderhalve euro per Belg. Niet slecht, als je weet dat het in Olland slechts een halve euro per inwoner werd tijdens ‘Serious request’. Maar een halveneuro of anderhalve; feit is dat ik tijdens die warmste week toch een warm gevoel kreeg van die enkele ontroerende flarden die ik van het programma opving. De mensen geven nog om elkaar; er is ondanks alles nog veel goeds in dit land. Miserie brengt de mensen dichter bij mekaar. Nuja, volgende week, als alle ellende weer van voor af aan herbegint, vallen we vanzelf wel weer in onze normale, egoïstische plooi en gunnen we elkaar als vanouds weer het licht niet in de ogen. En als het niet vanzelf gebeurt, zorgen onze hardvochtige politici er wel voor. Mensen tegen elkaar opzetten is tenslotte de grootste hobby van onze regeringen. Zei hij op cynische Hugo Camps-toon. Ik onthoud daarom liever al het goede van vorige week en de aangename, al dan niet muziek gerelateerde verhalen en berichten van heel wat facebook-vrienden die ik gedurende het voorbije jaar las. Zo vertellen facebook-vrienden als Phil Braithwaite, Yvo Zels, Antoine Légat, Marc Vos, Wim De Beuckelaer, Peter Cnop, Guy Peters, Martin Pulaski, Lena Leemans, Dirk Steenhaut, Arjan Post, Ed Muitjens, Theo Volk, Erik Biesemans, Ruud Monde, Sven Volckerijck en vele anderen dagelijks graag over hun favoriete liedjes en platen, al dan niet vergezeld van wat hen dagelijks bezighoudt. Wim schrijft zelfs al twee jaar lang zijn autobiografie middels zijn favoriete liedjes. Zulke verhalen maken mijn dag goed en geven me een warm gevoel. De facebookberichten van de gewone media heb ik daarom jaren geleden al uit mijn facebook nieuwsoverzicht verbannen, al belet dat niet dat ik sowieso op de hoogte gehouden wordt van het nieuws via gedeelde berichten of via de radio. Nieuwsmijders als ik werden dit jaar zelfs even hip.

En zonet hoorde ik op de radio dat er één dode viel nadat er in Nieuwpoort een torenkraan tegen een appartementsgebouw kletterde. Eerder vandaag was er ook al het voor mij beangstigende nieuws van alweer een aangereden fietser die ter plaatse overleed, de zoveelste al dit jaar. Op facebook heb ik ondertussen ook al veel overleden vrienden. Begin dit jaar nog overleed mijn goeie vriend Gert Vanderheyden in wiens platenwinkel ik vroeger mijn plaatjes kocht. Gert was slechts 48 jaar jong, maar hersentumoren ontzien niemand. Eind vorig jaar, toen hij al hard op weg was richting eindstation, belde Gert me nog op. Na zijn dood besefte ik pas dat hij tijdens dat urenlange, aangrijpende telefoongesprek afscheid aan het nemen was. Naar zijn begrafenis ben ik niet geweest, want dat had ik niet aangekund. Zijn vroegtijdige dood maakte me al verdrietig genoeg. Hij en vele anderen zullen 2018 niet meer meemaken en het valt maar te hopen dat ik zelf 2017 nog overleef, aangezien ik morgen, donderdag, nog een laatste fietstocht ga maken. Ik hoop trouwens van harte dat mijn nonkel 2018 mag halen. Ik had mijn nonkel in 30 jaar niet meer gesproken of gezien, maar plots geschiedde de avond voor het Amerikaanse Thanksgiving het wonder: opeens ging de telefoon. Mijn moeder nam op en barstte een minuut later in tranen uit en duwde de telefoon in mijn handen. Aan de andere kant hoorde ik de stem van een verwarde man, die klonk alsof hij stomdronken was. Ik verstond hem nauwelijks, maar na veel vijven en zessen drong het tot me door dat het mijn nonkel was, die telefoneerde vanuit het ziekenhuis waar hij op dat moment al wekenlang verbleef. De pijnstillers die hij kreeg bemoeilijkten het praten. Sinds die woensdagavond telefoneren mijn moeder en haar jongste broer mekaar enkele keren per dag. Mijn nonkel ligt nog altijd in het ziekenhuis en onderging inmiddels een levertransplantatie en nog tal van operaties. Hoewel ze mekaar al 30 jaar niet meer gezien of gesproken hebben, is mijn arme moedertje er kapot van om haar broertje zo te horen lijden. Niet dat ze ooit ruzie hadden ofzo; mijn moeder hield enorm veel van haar jongste broer. Het was mijn schurk van een pa die 30 jaar geleden mijn moeder verplichtte om te breken met haar familie. Twaalf jaar geleden, toen de schurk er vandoor ging, durfde mijn moeder, uit schaamte wellicht, geen contact meer op te nemen met haar familie. Maar nu bellen mijn moeder en haar broer mekaar dus dagelijks, als was het om die verloren 30 jaren zo snel mogelijk te kunnen inhalen. En dat dat goed is en me een warm gevoel geeft en zo. Zelf heb ik mijn nonkel nog gesproken met kerstmis en dat gesprek ontroerde me enorm. Als hij binnenkort naar een revalidatiecentrum hier in de buurt mag, zullen we hem eens bezoeken. Dat dat een emotioneel beladen weerzien zal worden, staat nu al vast.

Het had trouwens niet veel gescheeld of ook ik lag nu in het ziekenhuis of in het ergste geval op het kerkhof. Er was eerst mijn fietsongeval eind november. Ik maakte opeens een lelijke smak tegen de grond, ergens op een verlaten, modderige weg aan de rand van het bos in Silly. Tijdens dat anderhalve uur dat ik daar aan mijn licht gehavende fiets stond de knoeien, heb ik geen levende ziel gezien. Ik had mijn rechterpols bezeerd, maar besloot, koppig als ik ben, om toch niet naar het ziekenhuis te gaan. We zijn ondertussen een maand later en ik ondervind nog altijd lichte hinder aan die rechterpols. Als het over enkele weken, na mijn verjaardag, nog niet beter is, zal ik misschien toch maar eens naar het ziekenhuis gaan.  En vorige week, toen we op de terugweg naar huis waren, kon mijn beste vriend, tevens privé-chauffeur, nog net op het nippertje een ongeval vermijden. Dankzij zijn koelbloedigheid en rijvaardigheid kan ik het nu nog allemaal navertellen.

We hadden net het concert van het jaar beleefd in het café van Het Patronaat in Haarlem. Verantwoordelijken daarvoor waren de Noorse zanger-liedschrijver Torgeir Waldemar en zijn drie Noorse vrienden. Torgeir Waldemar had ik overigens een half jaar geleden ontdekt dankzij facebook-vriend Theo Volk. Torgeir zijn nieuwe plaat ‘No offending borders’ bleek al zijn tweede plaat te zijn, maar vanaf de eerste beluistering wist ik al dat dit iets bijzonders was en wellicht mijn plaat van het jaar zou worden. Ondanks de sombere thematiek van de plaat, over oorlog, de vluchtelingenstroom en harteloze politici, gaat er een warme gloed uit van de in mysterieuze Noorse sferen badende liedjes van Torgeir. De sombere toon van de plaat wordt meteen gezet met Torgeir zijn verstilde cover van het Link Wray-origineel ‘Falling rain’, waarna zeven, allemaal even mooie originele liedjes volgen. In de woeste rockers ‘Summer in Toulouse’ en ‘Sylvia (Southern people)’ dendert de geest van Neil Young & Crazy Horse langs de ruwe Noorse fjorden. Live rekten Torgeir & vrienden ‘Sylvia’ tot maar liefst 18 epische, monumentale en allemaal even boeiende minuten uit. Het was slechts één hoogtepunt uit een concert dat uit niets anders dan hoogtepunten bestond. Ik herbeleefde dezelfde magie die ik 12 jaar geleden tijdens een concert van het al even Noorse Madrugada ervoer. Nu ik erover nadenk is die Madrugada-magie eigenlijk ook op de plaat van Torgeir aanwezig. Niet dat Torgeir klinkt als Sivert Hoyem, maar net als Sivert beschikt ook Torgeir over de gave om je tot luisteren aan te manen middels zijn dwingende, melodramatische zang. Zeker als Torgeir zijn liederen hult in een mysterieuze mist, zoals in  akoestische melancholiedjes als het hartverscheurend wondermooie ‘Island bliss’ en ‘Souls on a string’, beiden neefjes van ‘Some misunderstanding’, ‘Silver raven’ en ‘Strenght of strings’ van Gene Clark. In de bevreemdende donderpreken ‘The bottom of the well’ en album-afsluiter ‘I see the end’ ontpopt Torgeir zich tot onheilsprediker. Vreemd genoeg bezorgde een unplugged en midden in het publiek opgevoerde versie van het onheilspellende ‘I see the end’ me tijdens het concert net een warm kerstgevoel. Jazeker, het is een vreemde snuiter, die ruige Noor Torgeir Waldemar, die overigens na het concert een lieve, onzekere man bleek te zijn. Zijn onzekerheid trachtte hij tevergeefs te verbergen met typische Noorse droge humor. Mijn beste vriend en ik beleefden in ieder geval een onvergetelijk wondermooi kerstconcert van een wonderlijk man met een al even wonderlijke plaat. Volgend jaar komt hij overigens terug naar onze contreien en ik hoop van harte dat mijn facebookvriendin Myriam Boone hem ergens in een zaaltje in Lessines of op het gezellige Roots & Roses-festival programmeert. Dat is tenminste lekker dichtbij onze ranch.

Verwondering, dat was ook al de rode draad in de Kerstboodschap van Zijne Majesteit Koning Filip. Misschien moesten we ons inderdaad weer wat meer laten verwonderen en bewondering opbrengen voor mensen die op één of andere manier schoonheid scheppen. Of dat nu muzikanten, schilders, schrijvers, fotografen of andere kunstenaars zijn, of buren, vrienden of kennissen die iets goed proberen te doen. Zij verdienen het meer om als helden vereerd te worden of bewonderd te worden in plaats van cartooneske wereldleiders en onze haatzaaiende politici. Helaas worden goed bedoelde initiatieven of kunst vandaag maar al te vaak bedacht met keiharde, cynische kritiek. Ik pleit schuldig, want vroeger maakte ik hier ook maar al te vaak een plaat of artiest met de grond gelijk. Maar ik ben ondertussen rustiger en stokoud geworden en heb ondertussen tot mijn scha en schande geleerd dat het beter is om je energie in positieve dingen te steken. Daarom ga ik morgen, donderdag, liever nog eens een toerke fietsen, in plaats van een zure reactie te schrijven op een bericht op hln ofzo. Vreemd genoeg is het net dankzij de zure regen die nu al jarenlang onophoudelijk op facebook en zo met bakken tegelijk plenst dat ik zo ‘n zachtgekookt ei geworden ben. Hoe het ook zij, ik liet me dit jaar meermaals verwonderen door de magie die ‘No offending borders’ uitstraalt. Verwondering ervoer ik vervolgens ook tijdens het kerstconcert van nieuwe held Torgeir Waldemar en vrienden. En daarom, beste vriendjes, is ‘No offending borders’ van Torgeir Waldemar mijn plaat van het jaar. Ik wens u allen van harte een gelukkig nieuwjaar.